بره موم يا Bee glue، نوعی ماده چسبنده و طبیعیست که توسط زنبور از گیاهان و درختان جمع آوری میگردد. زنبورها از این ماده برای چسباندن اجزای داخلی كندو، کوچک كردن سوراخهای ورودی و خروجی، ترميم شكستگی ها، یکدست کردن سطح داخلی کندو و موميايی کردن حيوانات متجاوز استفاده میکنند. این ماده به نام propolis نیز شناخته میشود. دلیل این نام گذاری، استفاده از این ماده برای کوچک کردن سوراخهای هوا و پرواز و یا بستن سوراخهای اضافه است. این نام در زمان مصریان باستان برای نگهبانان جلوی دربها استفاده میشد. سوال اینجاست؛ آیا این ماده نیز خواص عسل را دارد؟ برای دریافت پاسخ این سوال از شما دعوت میکنیم تا ادامه مطلب را بخوانید.

زنبورها بره موم چسبنده را از صمغ گیاهان و تنه درختان بدست آورده و برای جمع آوری آن ابتدا با دهان و پاهای خود آنها را از تنه گیاهان جدا میکنند. سپس به وسیله بزاق دهان این ماده را مرطوب کرده تا بتوانند آنها را شکل دهند و تکه تکه کنند. در نهایت آنها را به وسیله سبدهای جمع آوری گرده که در پاهای عقبی قرار دارد، به کندو منتقل مینمایند. معمولاً زنبورهای عسل این ماده را از درختانی همچون درختان سپیدار، اکالیپتوس، غدار، تبریزی، غات، شاه بلوط، نارون، سوزنی برگها، فندق و بید جمع آوری میکنند. همچنین ازگیاهانی نظیر شبدر، یونجه و اسپرس برای اینکار استفاده می کنند.

اجزای سازنده بره موم

این ماده چسبنده از اجزای بسیار زیاد و متنوعی ساخته شده و به همین دلیل بسیار با ارزش محسوب میشود. اجزای تشکیل دهنده این ماده عبارتند از:

• ۵۰ درصد صمغ یا رزین گیاهان
• ۳۰ درصد موم
• ۱۰ درصد اسیدهای چرب ضروری
• ۵ درصد گرده گل
• ۵ درصد ترکیبات آلی، ویتامین‌ها و عناصر معدنی

مواد معدنی موجود در این ماده شامل مس، نقره، جیوه، منگنز، سدیم، آهن، وانادیم، کلسیم و سیلیس است. هرکدام از این عناصر میتواند تأثیرات بسیار مفیدی در بدن داشته باشد.

رنگ و بوی بره موم

این ماده چسبناک اغلب قهوه ای رنگ است. اما متناسب با مواد جمع آوری شده بین رنگهای زرد تا سیاه مایل به قرمز یا سبز، قهوه ای روشن مایل به سبز و قهوه ای مایل به قرمز متغیر است. ولی به دلیل داشتن درصد بالای موم گیاهی، همانند شیره و رزین که اساس به رنگ زرد بیشتر تمایل دارند. بوی و رایحه آن نیز تند بوده و ترکیبی از صمغ و موم است. در شکل زیر انواع مختلف آن را ببینید.

کاربردهای آرایشی و بهداشتی

در صنعت مدرن امروز، از بره موم ها در تولید لوازم و وسایل آرایشی و بهداشتی نیز استفاده می شود. این ماده پرکاربرد در تولید ضد بوها و ضد عرق ها بسیار استفاده می گردد. همچنین در تولید مواد و شامپوهای برطرف کننده شوره و پوسته های سر نیز بکار برده شده است. به دلیل خاصیت ضد قارچی، در ترمیم دهنده‌های پوست و تمامی محصولات اصلاح صورت موجود می باشد. علاوه بر اینها، دارای خاصیت از بین برنده آكنه، جوش و لکهای صورت و رفع عفونت نیز هست.

خواص دارویی بره موم

در سالهای اخیر بر اساس تحقیق های صورت گرفته، دارای خواص دارویی بسیار زیادی نیز می باشد. این ماده دارای خواص ضد باکتریایی بوده که در درمان سرطان بسیار موثر است. با استفاده از این ماده میتوان سرطانهایی نظیر سینه، ریه، معده، روده، تخمدان، پروستات و پانکراس را درمان کرد. با مصرف این ماده میتوان اثرات ضد سرطانی زیر را در بیمار مشاهده نمود:

• فعالیتهای مستقیم ضد سرطانی
• افزایش ایمنی بدن
• کاهش آنتی‌اکسیدان
• جلوگیری از تشکیل غیرطبیعی رگهای خونی
• رفع التهاب
• اثرات ضد باکتریایی و ضد ویروسی
• ترمیم بافت آسیب‌دیده
• بهبود اثرات شیمی ‌درمانی
• بهبود اثرات پرتو درمانی

اثرات ضد باکتری و ضد عفونی

بره موم میتواند در درمان بیماریهای باکتریایی، عفونی و قارچی و همچنین درمان دردهای التهابی بسیار مؤثر باشد. برخی خواص دارویی این ماده در درمان عفونتها و التهابات به صورت زیراند:

• جلوگیری از بروز سرماخوردگی و آنفولانزای شدید
• محافظت در برابر تاول ها و تبخال های تناسلی
• اثرات ضدالتهابی و بهبود دهنده التهاب مفاصل
• كاهش اثرات آسم، آلرژی و واكنش‌های آلرژيك
• برطرف کننده روماتیسم
• حفاظت از کبد
• ضدعفوني کننده مجاری ادرار
• تسریع درمان ناشنوایی و کم شنوایی
• استفاده از آن برای کاهش عفونتهای استخوان و بافتهای نرم و ترمیم جراحات پس از عمل جراحی
• جلوگیری از پوسیدگی دندان و بیماری های دهان
• استفاده به عنوان ماده بیحس کننده در دندانپزشکی
• تحريک و تقويت سيستم ايمني بدن
• افزایش پلاکت خون

طریقه مصرف بره موم

برای استفاده از این ماده، باید آن را با کمی آب نرم کرده ویا در هنگام جویدن با آب دهان مخلوط نمود. در هنگام جویدن ابتدا طعمش شدید و تند بوده وبا آزاد شدن عناصر درون آن، طعمی ملایم پیدا خواهد کرد. البته رنگ،طعم، بو و خواص دارویی این ماده بر اساس نوع گیاهان منطقه و فصل سال میتواند تغییر کند. این ماده برای انسان و پستانداران سمی نیست، مگر آنکه به مقدار خیلی زیاد و به صورت خام و عمل آوری نشده مصرف شود. بهتر است برای استفاده بهتر و موثرتر از خواص بره موم ، آن را پودر یا خرد کرده و با انواع عسل ترکیب کنید.

ترکیب 5 میلیلیتر از این ماده و 100 میلیلیتر عسل برای رفع فشارخون بالا خصوصاً فشار ناشی از مشکلات دارویی بسیار مفید است. در ترکیب با عسل زرشک و عسل کوهی میتواند در باز کردن رگهای قلبی موثر واقع شود. البته باید روزی سه بار و هر بار یک قاشق غذاخوری میل کنید. همچنین ترکیب آن با 5 درصد رویال ژله ای، برای از بین بردن انگلهای موجود در معده، روده و اثناعشر و همچنین باکتریهای معده، عفونتهای مزمن روده و نیز عفونتهای ریه و گلو بسیار کاربردی و تاثیر گذار است.

علاوه بر اینها، جهت از بین بردن عفونت زنانگی به صورت مصرف داخلی نیز کاربرد دارد. برای اینکار محل را با نوار بهداشتی آغشته به یک قاشق غذاخوری عسل ارگانیک بپوشانید. انجام اینکار در موقع پاکی و به مدت هفت شب، در رفع عفونتهای رحمی به بانوان کمک خواهد کرد. البته بعضی افراد به این ماده پرکاربرد حساسیت نشان میدهند که میتوانند از عسل زرشک استفاده نمایند.