بهترین عسل کدام یک از انواع آن است؟. چه ویژگی ها و مزیت هایی دارد؟. چگونه می توان آن را تشخیص داد؟. و از کجا باید بهترین عسل ایران را تهیه کرد؟. اگر از مصرف کنندگان و طرفداران عسل طبیعی باشید ممکن است این سوالات در ذهن شما ایجاد شده باشد. البته ممکن است این مسئله برای برخی از مصرف کنندگان عسل اهمیت چندانی نداشته باشد. در هر صورت پاسخ این سوالات می تواند در انتخاب و خرید عسل مرغوب کمک کند. عوامل زیادی در رتبه بندی انواع عسل تاثیرگذار هستند. در اینجا قصد داریم به بررسی مهم ترین آنها بپردازیم.

البته قبل از هر چیز باید یدانید که خواص عسل در تمام انواع طبیعی و خالص آن به وفور وجود دارد، اما ممکن است در برخی از انواع عسل طبیعی میزان خواص با توجه به شرایط تولید و عوامل مختلف، متغییر باشد. در واقع می توان گفت که رتبه بندی و یا درجه بندی عسل ها بیشتر با توجه به میزان غنی بودن آن ها از مواد مفید تشکیل دهنده مانند: ویتامین ها، پروتئین ها، قندها و غیره مورد توجه قرار می گیرد.

ویژگی های بهترین عسل

هر چند ممکن است برای سنجش میزان کیفیت و مزایای انواع عسل عوامل بسیاری چه به صورت آکادمیک و چه به صورت عامیانه در نظر گرفته می شود؛ اما در اینجا سعی شده تا مهم ترین و مرسوم ترین این ویژگی ها عنوان و بررسی شود.

• عطر و طعم عسل:

بسته به نوع گیاهی که زنبور عسل از شهد آن تغذیه می کند، طعم و رنگ عسل نیز تغییر می کند اما عموما عسل های روشن طعمی ملایم و عسل های تیره طعمی تند دارند.

• رنگ بهترین عسل:

رنگ بهترین عسل های ایران که در بازار یافت می شوند، از زرد روشن تا قرمز تیره متغیر است. منطقه جغرافیایی و شرایط آب و هوایی و نوع تغذیه زنبورها، در این مورد تاثیر گذار است. به طور مثال عسل آویشن رنگی قرمز دارد. عسل اقاقیا بی رنگ است. رنگ عسل اسپرس، عسل بهارنارنج و اسطوخودوس به طلایی می زند. عسل گون زرد رنگ و عسل یونجه زرد روشن یا بی رنگ است.در واقع چیزی به عنوان بهترین رنگ عسل وجود ندارد زیرا رنگ عسل میتواند روشن، تیره، یا بین این دو باشد. همانطور که قبلا مشخص کردیم هرچه عسل تیره تر باشد طعم آن شدید تر و قابل تشخیص تر خواهد بود اما نباید این طور فکر کنید که بهترین رنگ عسل ، تیره است و عسل های تیره بر عسل های روشن برتری دارد.

• شکرک زدن عسل:

یکی از ویژگی های بهترین عسل رس زدن آن است. تمام عسل های مرغوب، پس از مدتی که از زمان استفاده آن ها می گذرد، شکرک می زنند. عسل هایی که شکرک نمی زنند، ممکن است که جزو عسل های مصنوعی و ناخالص باشند.

رس زدن به معنای رسوب کردن و کدر شدن عسل است. عسل طبیعی به دلیل داشتن دیاستاز بعد از مدتی ته‌نشین می‌شود و رس می‌زند؛ یعنی ذرات قند عسل متبلور می‌شود و عسل مانند روغن نباتی سفت می شود. تفاوت آن با شکرک زدن که در مربا ایجاد می‌شود این است که بلورهای عسل رس زده خیلی ریز تر از بلورهای مربای شکرک زده می باشد.

• قیمت عسل:

طبعا قیمت عسل های مرغوب و طبیعی، بالا بوده و عسل هایی که قیمت پایینی دارند، جزو عسل های مرغوب محسوب نمی شوند. همچنین انواع عسل هایی تک گل قیمت بالاتری به نسبت عسل های چند گیاه دارند.

• موم عسل:

بهتر است عسل هایی که با قیمت ارزان و با موم به بازار عرضه می شوند را نخرید. چرا که اکثر این موم ها طبیعی نیستند و ممکن است برای مصرف کنندگان مضر باشد.

بهترین عسل ایران مال کجاست؟

هیچ زنبورداری نمی تواند ادعا کند که بهترین عسل ایران را تولید می کند. زیرا یکی از دلایل عدم پذیرش این ادعا این است که، ملاک خوب بودن عسل برای هر مصرف کننده متفاوت است. برای مثال برخی عسل با طعم تند را می پسندن و برخی با طعم ملایم. علاوه بر این بدلیل پراکندگی و گستردگی انواع اقلیم و پوشش گیاهی در ایران، در نتیجه عسل های تولیدی از نظر خواص و ویژگی ها با هم متفاوتند و این موضوع دلیل بر برتری هیچ یک نمی باشد.

با مقدمه ای که ذکر شد می توان گفت در مورد عسل های خاص یک منطقه این سؤال خیلی مورد قبول نیست چراکه جای دیگری آن نوع عسل تولید نمی شود…اما در مورد عسل هایی که در مناطق مختلف ایران تولید می شود باید گفت هر جا که زنبوردار کمتر در تولید عسل از تغذیه مصنوعی استفاده کرده باشد.البته میزان مصرف داروهای شیمیایی نیز می تواند موثر باشد. ممکن است عسلی که مثلا در اردبیل تولید می شود به مراتب کیفیت کمتری نسبت به عسل تولید شده در اطراف مشهد داشته باشد و یا بالعکس…

عسل وحشی یا پرورشی؟

در واقع بهترین عسل، عسلی است که زنبور آن هم زیستی طبیعی و بدون دخالت انسان داشته است. این زنبور در کوهستان‌ها، شکاف صخره‌ها و درخت‌ها، لانه ساخته و کارخانه عسل‌سازی خود را بدون مراقبت و دخالت انسان ترتیب می‌دهد. نمونه این عسل‌ها را گروههایی از افراد باتجربه در صخره‌نوردی و گردآوری عسل، جمع و در بازارها عرضه می‌کنند. قیمت این نوع عسل، به‌دلیل محدودیت آن و دشواری گردآوری آن، بسیار بالاست. به‌دلیل محدودیت وجود آن در بازار و قیمت بالای آن، استفاده معمول آن برای خانواده‌ها به‌صرفه و آسان نیست. ممکن است برخی از عسل‌هایی که بدین نام در بازار فروخته می‌شود هم از این جنس نباشد به همین دلیل توصیه می‌کنیم در تهیه آن حتماً به افراد مطمئن مراجعه کنید. گاه شیادان با افزودن قیمت کالای نامرغوب مردم را فریب می‌دهند. لزوماً قیمت بالا نشانه ی خوب بودن عسل نیست.

بهترین عسل، که برای استفاده معمول می‌توان بدان دسترسی داشت، عسلی است که زنبور آن را زنبورداران پرورش می‌دهند و آن را در کندوها و اقلیم‌های مناسب نگه‌داری می‌کنند و زنبور با تغذیه طبیعی، به تهیه عسل اقدام می‌کند.

به عقیده ما این که عسل در چه منطقه ای تولید شده است خیلی مهم نیست. مهم این است که زنبورها در آن منطقه بیشتر از شهد گل ها تغذیه کرده اند یا تغذیه مصنوعی؟